เหรียญที่ระลึก สร้างอนุสาวรีย์สามกษัตริย์ พ.ศ.๒๕๒๕
เรื่อง : เหรียญที่ระลึก สร้างอนุสาวรีย์สามกษัตริย์ พ.ศ.๒๕๒๕โดย : พี่ส้ม ส.สกุณา
สร้างโดยจังหวัดเชียงใหม่ เพื่อดำเนินการจัดหาทุนสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์สามกษัตริย์ พญาเม็งราย พญาร่วง พญางำเมือง เพื่อระลึกถึงการก่อตั้งนครเชียงใหม่ มีการเปิดให้ประชาชนเช่าบูชา และ นำรายได้ที่ได้รับเป็นทุนในการก่อสร้างฯ โดย กรมธนารักษ์เป็นผู้ดำเนินการสร้าง หลังจากสร้างเหรียญสามกษัตริย์เสร็จเรียบร้อย คณะกรรมการฯจึงได้เดินทางนำเหรียญฯให้หลวงปู่แหวน สุจิณโณ แผ่เมตตาจิต ณ. วัดดอนแม่ปั่ง อ.พร้าว จ.เชียงใหม่ เมื่อวันพฤหัสบดี ที่ ๒๓ ธันวาคม ๒๕๒๕ ทั้งยังได้รับความเมตตาจากพระเกจิอาจารย์อีกหลายรูป อธิฐานจิตปลุกเสกอีกหลายวาระ ดังนี้ หลวงพ่อเกษม สุสานไตรลักษณ์ ครูบาสร้อย วัดอุดมมงคลคีรีเขตต์ ครูบาธรรมชัย ธรรมชัยโย ครูบาชัยยวงษา วัดพระพุทธบาทห้วยต้ม หลวงปู่โง่น ยโสธโร หลวงพ่อฤาษีลิงดำ วัดท่าซุง เป็นต้นฯ มีการสมโภชน์พิธีพุทธาภิเศกอย่างยิ่งใหญ่ อีกครั้งในวันพฤหัสบดี ที่ ๓๐ ธันวาคม ๒๕๒๕ ณ.วัดเชียงมั่น อ.เมือง จ.เชียงใหม่ โดยพระคณาจารย์ พระสงฆ์ร่วมพิธีปลุกเสกหลายรูป เช่น ครูบาดวงดี วัดท่าจำปี ฯ
- หน้าเหรียญจัดทำเป็นรูปครึ่งพระองค์ของ พญางำเมือง พญาเม็งราย และพญาร่วง(พ่อขุนรามคำแหง) หลังเหรียญกึ่งกลางรูปฉัตร ฐานของฉัตรมีช้างสามเศียร (ช้างไอยราวัณ หรือ เอราวัณ) สันนิฐานว่าแบบมาจากฉัตร พระธาตุดอยสุเทพฯ ข้อความว่า พ่อขุนรามคำแหงมหาราช พญาเม็งราย พญางำเมือง พ.ศ.๒๕๒๕ มีการตอกโค๊ด ช จำนวนสร้าง ทองคำ เงิน และเหรียญทองแดง
- ไม่ได้มีการระบุพระนามใต้พระฉายาลักษณ์ ถ้าเทียบรูปเหรียญกับพระบรมราชานุสาวรีย์สามกษัตริย์ จะได้ข้อมูลดังนี้ องค์ซ้ายมือ คือ พญางำเมือง องค์กลาง คือ พญาเม็งราย ขวามือ คือพญาร่วง(พ่อขุนรามคำแหงฯ) หลังเหรียญบนสุดระบุพระนาม "พ่อขุนรามคำแหงมหาราช" ส่วนนี้ถ้าหากใช้คำว่า "พญาร่วง" จะกระชับ และ เข้ากับบริบทท้องถิ่นมากกว่า
- มุมมองตามตำนาน เมืองเชียงใหม่สร้างเมื่อ ปี พ.ศ.๑๘๓๙ ส่วนความคิดที่จะสร้างพระราชานุสาวรีย์มีตั้งแต่ปี พ.ศ.๒๕๑๒ โครงการฯก่อสร้างเริ่มอย่างเป็นรูปธรรมเมื่อ พ.ศ.๒๕๒๕ ถึง พ.ศ.๒๕๒๗ การสร้างพระราชานุสาวรีย์สามกษัตริย์ออกแบบและปั้นหล่อโดย ไข่มุกต์ ชูโต ศิลปินแห่งชาติ สร้างแล้วเสร็จเมื่อวันศุกร์ ที่ ๓ กันยายน พ.ศ.๒๕๒๖ และ ประกอบพระราชพิธีเปิด วันที่ ๓๐ มกราคม พ.ศ.๒๕๒๗ ต่อมาปี พ.ศ.๒๕๓๙ มีการจัดงานสมโภชเมืองเชียงใหม่ครบ ๗๐๐ ปี ขึ้นอย่างยิ่งใหญ่ มีกิจกรรมต่างๆมากมายเพื่อส่งเสริมความเป็นล้านนาฯอย่างกว้างขวาง .., หากมองดูเหตุการณ์ช่วงนี้เชิงประวัติศาสตร์ ย้อนไปยุคสมัยพระเจ้ากาวิละฯ ที่กล่าวว่าเป็นยุค "เก็บผักใส่ส้า เก็บข้าเข้าเมือง " บริบทของเมืองเชียงใหม่ ที่อายุครบ ๗๐๐ ปี ในปี พ.ศ.๒๕๓๙ ก็คงเช่นเดียวกัน หากแต่ไม่ใช่การเก็บไพร่พลหรือผู้คนที่สูญหายกลับมาสู่ถิ่นฐานบ้านเกิด แต่เป็นเรื่องของการศึกษา รื้อฟื้นข้อมูลเรื่องราวทางประวัติศาสตร์ วิถีชีวิตรวมไปถึงจิตวิญญาณล้านนา ที่ได้สูญหายไปตามกาลเวลา.., ให้กลับฟื้นคืนมาอีกครั้ง?!!
- ปัจจุบัน พ.ศ.๒๕๖๕ มีประเด็นร้อนๆเรื่อง " สามกษัตริย์สร้างเมืองเชียงใหม่จริงหรือ ? " เรื่องนี้ถูกหยิบยกขึ้นมาวิพากษ์ ในแวดวงของนักวิชาการฯ และ มีการเผยแผ่ในสังคมออนไลน์ และเป็นประเด็นอยู่ ณ ตอนนี้ฯ ส่วนท่านที่สนใจศึกษาเรื่องนี้ ลองติดตาม ประวัติศาสตร์นอกตำรา ประเด็นเรื่อง “ส่องหลักฐาน” 3 กษัตริย์ ไม่ได้ร่วมกันสร้างเชียงใหม่ โดย อ.สมฤทธิ์ ลือชัย ได้ที่ https://youtu.be/nwiwknjlyyM * ต่อด้วย มติชนสุดสัปดาห์ คอลัมน์ ปริศนาโบราณคดี " เรื่อง ปิดศักราช 725 ปีเชียงใหม่ กับปรากฏการณ์คำถาม ‘นครนี้ใครสร้าง?’ / ปริศนาโบราณคดี " โดย ดร.เพ็ญสุภา สุขคตะ https://www.matichonweekly.com/column/article_552356